Rozpoczną się ekshumacje w Puźnikach na Ukrainie. Dworczyk: Czy to przełom? Nie.

W kwietniu br. rozpoczną się ekshumacje w Puźnikach na terenie obecnej Ukrainy. Pierwsze od 2017 roku. Będzie je realizować Fundacja Wolność i Demokracja Fundacja Wolność i Demokracja – wraz z ekspertami Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, Instytut Pamięci Narodowej oraz archeologami ukraińskimi.

Fundacja w czerwcu 2022 roku złożyła wniosek do właściwych władz ukraińskich o zgodę na poszukiwania polskich ofiar OUN UPA w miejscowości Puźniki. Po otrzymaniu zgody rozpoczęto poszukiwania, w efekcie których odnaleziono zbiorowe miejsce pochówku 24 sierpnia 2023 roku. 8 stycznia tego roku Ministerstwo Kultury Ukrainy wydało zgodę na ekshumację ofiar.

Czy to przełom? Nie. Podobnie jak nie było przełomem wydanie przez władze ukraińskie w 2022 roku, po wielu latach odmów, jednej zgody na poszukiwania – właśnie w Puźnikach. Ale bez wątpienia to ważny krok w kierunku normalizacji relacji polsko-ukraińskich w tym niezwykle ważnym obszarze.

Prawdziwym przełomem byłoby ogłoszenie przez władze ukraińskie i polskie zgody na niczym nie ograniczone poszukiwania, ekshumacje i pochówki Polaków oraz Ukraińców po obu stronach granicy. Wierzę, że choć nieprędko, ale kiedyś to nastąpi. Tylko zamknięcie tej tragicznej karty historii pozwoli nam na pełne pojednanie i współpracę.

A prawdziwy sojusz polsko-ukraiński to jedyna droga, by nasze państwa były bezpieczne i traktowane po partnersku – zarówno przez sąsiadów ze wschodu jak i zachodu. To nie stanie się ani dziś, ani jutro, ale może za dekadę, dwie lub trzy. Ale wierzę, że taki dzień nadejdzie, dlatego doceniajmy takie ważne kroki, które nas do niego zbliżają.

Mam nadzieję, że jako polscy politycy – niezależnie od barw partyjnych – będziemy potrafili powstrzymać się od wykorzystywania dramatu Polaków na byłych Kresach do przepychanek politycznych.

Dziś warto podziękować tym, którzy przyczynili się do podjęcia takich decyzji. Prezydentom Andrzej Duda i Володимир Зеленський, premierowi Mateusz Morawiecki, ministrowi kultury Profesor Piotr Gliński, prezesowi IPN @Karol Nawrocki, minister kultury @Hanna Wróblewska i przewodniczącemu Paweł Kowal.

A szczególne podziękowania należą się dwóm osobom, bez których pomocy nie doszłoby do wydania decyzji o poszukiwaniach i ekshumacji w Puźnikach – byłemu zastępcy szefa kancelarii prezydenta UA, dziś ministrowi Andrij Sybiha, ministrowi kultury UA M. Toczyckiemu oraz wszystkim politykom, urzędnikom i ludziom dobrej woli w  i na , którzy pracują na rzecz pojednania naszych narodów.

Na zakończenie warto podziękować za upór i konsekwencje Fundacji Fundacja Wolność i Demokracja, która od 2005 roku pomagając Polakom na Wschodzie i dbając o polskie dziedzictwo na byłych Kresach I i II RP, od 2013 roku prowadzi prace poszukiwawcze i ekshumacyjne na terenach obecnej UA. W tym czasie udało się odnaleźć, ekshumować i godnie pochować 138 naszych Rodaków na terenach obecnej UA.