Rezolucja Parlamentu Europejskiego dotyczy sytuacji Ujgurów w Chinach, zwłaszcza nielegalnie więzionych Ilhama Tohtiego i Gulshan Abbas. Tohti, który w 2019 r. otrzymał Nagrodę im. Sacharowa, został niesłusznie skazany na dożywocie za „separatyzm” za swoje działania na rzecz dialogu między Ujgurami a Chińczykami Han. Gulshan Abbas odsiaduje 20-letni wyrok na fałszywe zarzuty związane z działalnością jej siostry, obrończyni praw Ujgurów.
Rezolucja potępia systemowe represje Chin wobec Ujgurów, które obejmują arbitralne więzienia, przymusową pracę i niszczenie tożsamości etnicznej. Parlament wzywa do natychmiastowego uwolnienia Tohtiego, Abbas i innych więźniów politycznych oraz do nałożenia dodatkowych sankcji na Chiny za łamanie praw człowieka.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie niesłusznie uwięzionych Ujgurów w Chinach, w szczególności Ilhama Tohtiego i Gulshan Abbas
(2024/2857(RSP))
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 4 i 36 konstytucji Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL),
– uwzględniając art. 150 ust. 5 i art. 136 ust. 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w 2014 r. Ilham Tohti został skazany na podstawie politycznie motywowanych zarzutów „separatyzmu” i skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności; mając na uwadze, że pracował on nad wspieraniem dialogu między Ujgurami a Chińczykami Han; mając na uwadze, że w 2019 r. przyznano mu Nagrodę im. Sacharowa;
B. mając na uwadze, że Gulshan Abbas odbywa 20-letni wyrok więzienia na podstawie fałszywych zarzutów terroryzmu związanych z działalnością jej siostry, obrończyni praw człowieka Ujgurów prześladowanych w ChRL;
C. mając na uwadze, że okoliczności te są odzwierciedleniem systemowych represji stosowanych przez władze ChRL wobec Ujgurów w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur (XUAR); mając na uwadze, że Ujgurzy są arbitralnie przetrzymywani w obozach internowania i zmuszani do wyparcia się swojej tożsamości etnicznej i przekonań religijnych;
D. mając na uwadze, że problematyka praw człowieka, demokracji i rządów prawa powinna stanowić centralny punkt stosunków UE–ChRL;
1. zdecydowanie potępia naruszanie przez ChRL praw człowieka Ujgurów i mieszkańców Tybetu, Hongkongu, Makau i Chin kontynentalnych;
2. wzywa ChRL do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Ilhama Tohtiego i Gulshan Abbas, a także osób arbitralnie więzionych w Chinach i osób wymienionych przez UE podczas 57. sesji Rady Praw Człowieka ONZ, zagwarantowania im dostępu do opieki medycznej i prawników, udzielenia informacji na temat ich miejsca pobytu oraz zapewnienia rodzinom prawa do odwiedzin; wzywa UE i państwa członkowskie do wywierania presji w tym względzie przy każdym kontakcie na wysokim szczeblu;
3. wzywa UE i państwa członkowskie do nałożenia dodatkowych sankcji na wysokich rangą urzędników i podmioty zaangażowane w łamanie praw człowieka w ChRL;
4. domaga się, aby władze ChRL zaprzestały represji i ataków na Ujgurów w ramach polityki nadużyć, w tym intensywnego nadzoru, pracy przymusowej, sterylizacji, środków zapobiegania urodzeniom i niszczenia tożsamości ujgurskiej, które stanowią zbrodnie przeciwko ludzkości i wiążą się z poważnym ryzykiem ludobójstwa; apeluje o zamknięcie wszystkich obozów internowania;
5. zdecydowanie potępia ChRL za brak realizacji zaleceń Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (OHCHR); wzywa ChRL, aby umożliwiła OHCHR niezależny dostęp do XUAR, i zwraca się do OHCHR o wydanie kompleksowej aktualizacji sytuacji i planu działania w celu pociągnięcia ChRL do odpowiedzialności;
6. ubolewa nad brakiem zaangażowania ChRL w dialog dotyczący praw człowieka oraz nad brakiem wyników;
7. wzywa państwa członkowskie i społeczność międzynarodową do zawieszenia traktatów o ekstradycji z ChRL i Hongkongiem, przestrzegania zasady non-refoulement oraz wdrożenia sprawozdania OHCHR;
8. wzywa państwa członkowskie do reagowania na transnarodowe represje wobec chińskich dysydentów i Ujgurów na ich terytoriach oraz do ścigania osób odpowiedzialnych za te represje;
9. z zadowoleniem przyjmuje unijne rozporządzenie w sprawie pracy przymusowej i nalega na jego pełne wdrożenie; wzywa przedsiębiorstwa działające w ChRL, w szczególności w XUAR, do przestrzegania obowiązków w zakresie należytej staranności w zakresie praw człowieka;
10. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji władzom ChRL, wiceprzewodniczącemu / wysokiemu przedstawicielowi, Komisji, państwom członkowskim i Organizacji Narodów Zjednoczonych.
